Gepubliceerd op 9 april 2019
Hoogbegaafdheid in het Hoger Onderwijs? Hoezo?
De laatste jaren is er in toenemende mate aandacht voor hoogbegaafdheid in het primair onderwijs. Vanuit het Ministerie van Onderwijs en ook vanuit de sector zelf, zijn er verschillende initiatieven gestart om deze doelgroep al op jonge leeftijd beter te kunnen bereiken en beter te kunnen voorzien van passend onderwijs. Ook het secundaire, voortgezette onderwijs laat de laatste jaren ontwikkelingen zien die steeds meer aandacht en ruimte creëren voor leerlingen die op een andere manier leren of gebaat zijn bij een andere aanpak van het leerproces.
In het Hoger Onderwijs (HBO en WO) is de aandacht voor deze studenten veel minder duidelijk aanwezig. Hier en daar zijn er wel initiatieven, maar dat is niet gestructureerd en bij velen nog onbekend.
Als studentendecaan met een achtergrond in het primair onderwijs voor hoogbegaafden, herken ik met enige regelmaat de meer - en hoogbegaafde student. Deze kenmerkt zich door een duidelijk andere manier van leren, door een behoefte aan uitdaging en de gedrevenheid om te willen leren. Vaak zie ik ook kenmerken van hoogsensitiviteit, die het vaak moeilijk maken om in een omgeving die zich kenmerkt door diversiteit, bij jezelf te blijven. Vaak is het volgen van lessen niet meer dan het uitzitten van tijd, het bestuderen van stof een kwestie van een half uur. Onbevredigend! De beperkingen van het systeem laten niet toe dat de HB-student zijn of haar gang kan gaan in de bevrediging van de leerbehoefte, sterker nog: de dagelijkse confrontatie met de begrenzing die op het leertempo gelegd wordt, is deprimerend. Veel HB-studenten kampen dan ook met neerslachtigheid, of zelfs heuse depressiviteit.
Hoe zou het zijn als er binnen het Hoger Onderwijs ook mogelijkheden waren om de volle sterkte van HB-studenten te benutten? Welke oplossingen zijn te bedenken en te implementeren? We zien dat instituten steeds meer nadenken over studiesucces en studentenwelzijn. De groep HB-studenten mag daarbij niet vergeten worden.
En daarom is het goed om een overkoepelend netwerk te hebben, dat in kaart gaat brengen welke instituten op welk vlak iets te bieden hebben voor HB-studenten, dat korte lijnen maakt tussen aanbieders en studenten, een vraagbaak kan zijn voor studenten en medewerkers/docenten, en symposia kan organiseren waar vraagstukken behandeld worden die actueel zijn en zowel op hogescholen als op universiteiten kunnen leiden tot verbetering doordat er geschikte informatie gedeeld wordt. Mogelijk zou het HB-HO uiteindelijk zelfs cursussen kunnen gaan organiseren.
Als een van de eerste speerpunten staat contact met het Ministerie van OCW op het programma, want daar begint een groot deel van de missie: financiering.
We hopen op veel steun vanuit het werkveld, en hopen u dan ook alvast te mogen begroeten tijdens onze kick-off meeting - tevens Inspiratiedag! - op 23 mei in Leiden. Laten we samen werken aan een optimaal leerpad voor de hoogbegaafde student - hoe dat er dan ook mag en kan uitzien!